Nasıl kilo verilir?
Dr. Haluk Saçaklı
ŞİŞMAN KİME DENİR?
- Şişmanlık; vücut yağ oranının belirli bir sınır değerin üzerine çıkmasıdır.
- Eğer vücuda harcanandan fazla enerji girerse; bu fazlalık zamanla yağa dönüşür ve şişmanlık meydana gelir.
TABLOLAR SİZİ YANILTABİLİR!
- Yakın zamana kadar, değişik çevrelerce, yaş-boy-kilo tablolarına bakılarak, kiloların belirlenmesi yoluna gidilmiştir.
- Oysa ki bu tablolar; normal ve sedanter popülasyonlar için sınırlı ölçüde doğru sonuç verirler, çünkü vücut yapısındaki diğer özellikleri dikkate alamazlar.
- Örneğin bu tablolar; aynı kiloya sahip iki kişiden kas kitlesi fazla olanı fazla kilolu veya boyu daha uzun olanı düşük kilolu gösterebilir.
- Aynı boy ve kiloda olan iki kişinin; farklı vücut bileşimlerine sahip olmaları ve vücutlarındaki yağ-kas kitlesinin farklı olması mümkündür.
- Vücut kompozisyonunun belirlenmesinde; vücut yoğunluğu, yağ yüzdesi, yağ harici kitle yüzdesi, yağ kitle miktarı, yağ harici kitle miktarı ve çevre ölçümleri dikkate alınmalıdır.
- Genellikle şişmanlık; bayanlarda gynoid, erkeklerde android tipte görülür.
- Popüler adlandırmada; android tip yağlanması olanlara “elmalar”, gynoid tip yağlanması olanlara ise “armutlar” adı verilmiştir.
ARMUT TİPİ ŞİŞMANLIK (GYNOID ŞİŞMANLIK):
- Armut tipi şişmanlıkta fazla kilolar vücudun alt kısımlarında yani kalça ve uyluklarda yoğunlaşır.
- Bu tip şişmanlık bacaklarda; eklem iltihaplanmaları ve varislere yol açar.
ELMA TİPİ ŞİŞMANLIK (ANDROID ŞİŞMANLIK):
- Elma tipi şişmanlıkta fazla kilolar vücudun üst kısımlarında yani göğüs ve karın bölgesinde yoğunlaşır.
- Karaciğer karında yoğunlaşan yağları daha kolay kanda dolaşan yağlara çevirir, bu da damarların tıkanma riskinin yükselmesine neden olur.
- Kadınlar erkeklerden 30 kg. daha fazla yağ taşıyabildikleri halde kardiyovasküler risk yönünden anlamlı bir artış göstermezler, çünkü kadınlarda yağlanma çoğunlukla vücut alt kısmındadır (kalça ve uyluk).
- Eğer bir kadında android (elma) tipte şişmanlık varsa, meme kanserine daha kolay yakalanır.
- Buna karşın gynoid (armut) tip şişmanlarda meme kanseri riski azalıyor.
- Karın bölgesinden yağlanan kadınlarda bu koruyucu faktörün kaybolabileceği belirtilmektedir.
SONUÇ
- Siz siz olun her iki tip şişmanlıktan da uzak durun.
- Şişmanlık sizi sadece estetik açıdan değil sağlık açısından da mutsuz yapar.
- Türk insanı şişmanlık konusunda OECD bünyesindeki 30 ülkeden ne yazık ki 12. sırada yerini aldı. İşte şişman ülkeler sıralaması;
ABD
Meksika
İngiltere
Kanada
Yeni Zelanda
12.Türkiye