Türkiye dengeleri değiştirecek! Dönüm noktası

Türkiye'nin Karadeniz'de yaptığı "dev" doğal gaz keşfi, bölgedeki dengeleri sadece jeo stratejik açından değiştirmiyor. Enerji fiyatlandırması ve kontratlar açısından da önemli bir avantaj sağlıyor. Türkiye'nin 2021 itibarıyla sona erecek toplam 11,6 milyar metreküplük uzun dönemli doğal gaz alım kontratlarının yenileme görüşmelerinde avantaj sağlayacak. 

GAZ TALEBİN YÜZDE 20'SİNİ KARŞILAR

Bilkent Enerji Politikaları Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan "Türkiye'nin Karadeniz'deki Doğal Gaz Keşfi: Kısa Tarihçe ve Etkileri" adlı rapora göre, bu avantajların en başında Sakarya Gaz Sahası'ndaki üretime bağlı olarak gaz ithalatının azalacak olması geliyor. Örneğin üretilecek yıllık 10 milyar metreküplük doğal gaz ülkenin gaz talebinin yüzde 20'sini karşılayabilecek.

ŞİRKETLERİN ELİNİ GÜÇLENDİRECEK

Söz konusu keşfin en önemli etkilerinden birinin de doğal gaz alım kontratlarıyla ilgili olacağı belirtilen raporda şunlar kaydedildi: "Türkiye'nin 2021 itibarıyla uzun dönemli alım kontratlarının bir kısmı sona erecek. Toplam 11,6 milyar metreküplük alım kontratları yeniden görüşülecek. 2026'da daha büyük miktarların buna eklenmesi bekleniyor. Sakarya gaz sahası ve olası gelecek keşifler gelecek yıllarda gerçekleşecek görüşmelerde Türk şirketlerinin elini hem fiyat hem de kontrat şartları hakkında kuvvetlendirecek."

DÖNÜM NOKTASI 2021

BOTAŞ’ın 2020 Eylül’de Katar’la 2,1 milyar metreküplük LNG alım anlaşması sona erecek. 2021’de yine BOTAŞ’ın Gazprom’dan Trans Balkan üzerinden aldığı 4 milyar metreküplük anlaşma ve Nijerya’dan aldığı 1,3 milyar metreküplük LNG alım sözleşmesi sona erecek. Avrasya Gaz ve Bosphorus Gaz’ın Rusya ile olan şirket başına 750 milyon metreküp olmak üzere toplam 1,5 milyar metreküplük gaz anlaşmasının 2021’de sona ermesi bekleniyor. Ayrıca Enerco Enerji’nin 2,5 milyar metreküp ve Shell Enerji’nin 250 milyon metreküplük sözleşmeleri de 2021’de sona erecek. Böylece toplamda 11,6 milyar metreküplük doğal gaz alım anlaşması için görüşmeler 2021’de yeniden yapılacak.

2023 HEDEFİ GERÇEKÇİ

Raporda, Türkiye’nin Sakarya Gaz Sahası’ndan ilk gazı 2023’te üretme hedefine dair eleştiriler konusunda Mısır’ın Zohr sahasındaki keşfine değinilerek, söz konusu sahada sondajın 3 Temmuz 2015’te başladığı ve 2 ay sonra 30 Ağustos 2015’te keşfin duyurulduğu hatırlatıldı. Zohr sahasından gaz akışının Aralık 2017’de başladığı anımsatılan raporda, “Sahada hızlı bir çalışma ve Mısır hükümetiyle İtalyan ENİ şirketinin mükemmel işbirliği başarıyı getirdi. Zohr sahası kolay bir saha olmamasına rağmen keşiften sadece 28 ay sonra üretime başlandı. Bu perspektifle bakıldığında 2023 hedefi, muhtemelen 29 Ekim 2023, imkansız değil” ifadeleri kullanıldı.