Joseph Pitton de Tournefort (1656-1708)Tournefort Seyahatnamesi olarak bilinen eser, Fransız bitki bilimci Joseph Pitton de Tournefort’un yeni bitkiler keşfetmek için yola çıkması sonrası meydana gelmiştir. Ege adalarından 38 tanesini ziyaret eder, Kuzey Anadolu'nun her tarafını gezip Karadeniz ve Ermenistan yörelerine gelir, Tiflis'e varır. Tournefort, 1702 yılının Haziran ayında Marsilya'da karaya ayak basar. Seyahat ettiği bölgelerin günlük yaşamından tutun, kullandığı paraların özelliklerine kadar detaylı notlar tutar. Kitap bir yönüyle Aydınlanma Çağı’ndaki Avrupa ve Osmanlı’ya da ışık tutar.
Seydi Ali Reis (1498-1563)Seydi Ali Reis’in 16 yüzyılda Hindistan ve Bağdat arasında süren yolculuğunu anlattığı Mirat-ul Memalik isimli eser halen dahi dünyanın en önemli seyahatnameleri arasındadır. 16. Yüzyıl doğusunu tanımak isteyenleri mutlaka edinmesi gereken bir seyahatname.
Marco Polo (1254-1324)İtalyan Gezginin 1276-1291 yılları arasında özellikle Doğu bölgelerine yaptığı ziyaretler, Rustichello da Pisa tarafından derlendi.Papa 9. Gregorius tarafından Kubilay Han'a bir mektup ulaştırmakla görevlendirilmesi,Anadolu'yu, Mezopotamya'yı, İran'ı, Türkistan'ı, Pamir Dağları'nı Gobi Çölü'nü ve Çin'i dolaşmasını sağladı. Günü gününe tuttuğu notlar; seyahat ettiği bölgelerin tarihi, kültürel ve coğrafi özelliklerine ışık tuttu. Bugün dahi, Marco Polo ismi bir çok seyyaha ilham olmakta.
Piri Reis(1470-1553)Osmanlı’nın önemli bilim adamlarından Piri Reis’in Akdeniz kıyılarının coğrafyasını detaylı bir şekilde anlattığı eseri Kitab-ı Bahriye 16. Yüzyılda kaleme alınmıştır. Denizciler için başucu niteliği taşıyan eser Akdeniz bölgesiyle ilgili detaylı bilgiler verir.
Heinrich Barth (1821-1865)Almanların ünlü Gezgini Heinrich Barth, 1847-1855 yılları arasında tam 16 bin km yol kat etti.Büyük Sahra’dan başlayan Nijer, Timbuktu, Çad Gölü ve Libya’yı dolaşan Barth, 5 cilt kaleme aldı. ‘Kuzey ve Orta Afrika’da Geziler ve Keşifler’ adlı eseri halen en çok okunan seyahatnamelerden.
İbn Battuta (1304- 1368) 14. yüzyılın en önemli gezginlerinden. Fas’ın Tanca şehrinde doğdu. Bu şehirden başladığı seyahati tam 28 yıl sürdü. Mısır, Arap Yarımadası, Irak, İran, Körfez kıyıları, Osmanlı beyliği başta olmak üzere Anadolu beylikleri, Bizans, Hindistan, Orta Asya, Çin ve Endülüs topraklarını gezdi. Gezdiği yerlerin inanç ve adetlerini, gelenek göreneklerini ve şahit olduğu tarihi olayları çok çarpıcı bir dille anlattığı kendi ismiyle müsemma seyahatnamesi dünyanın en çok bilinen gezi yazılarından bir tanesi.
İbn-i Cübeyr ( 1145-1217)Endülüslü Müslüman Seyyah. Kendi ismini taşıyan bir seyahatnamesi mevcut. Kudüs aşkıyla başladığı seyahati büyük bir keşif macerasına dönüşür. Doğu bölgelerine üç büyük seyahat düzenler. Haçlı seferleriyle ilgili çok detaylı bilgiler verir. Sistematik bir dil kullanıp betimlemeleri harikadır. Seyahatnamesi Avrupa’da birçok dile çevrilmiştir.
Evliya Çelebi (1611- 1682)‘Şefaat ya Resulallah’ temennisini ‘seyahat ya resulallah’ diye zikredince bunu ilahi bir uyarı olarak addeden ve yollara düşen meşhur Türk gezgini. Kendi ismini verdiği Evliya Çelebi seyahatnamesi, bugün bile güncelliğini korumakta. Coşkun ve mübalağalı dili eserini okunur kılan en önemli özelliklerden biridir. Mısır, Irak, Suriye, Hicaz, Anadolu’nun doğusu, Heyhat sahrası, Girit, Macaristan, Sırbistan, Adriyatik kıyıları, Arnavutluk, Yunanistan ve daha birçok yer gezdi. Şahit olduğu tarihi olayları kaleme alması, eserine tarihi bir hüvviyette kattı.
