Müslümanlara faz kılınan namazın on iki farzı vardır. Namazın farzları içinde ve dışındaki farzlar olarak ikiye ayrılır. Peki Namazın farzları nelerdir? Namazın içindeki ve dışındaki farzlar nelerdir?(Diyanet)

NAMAZIN FARZLARI NELERDİR?

Namazın farzları içinde ve dışındaki farzlar olarak ikiye ayrılır.

NAMAZIN DIŞINDAKİ FARZLAR NELERDİR?

Namazın dışındaki farzlar altıya ayrılır. Buna göre;

a) Namazın Şartları

1- Hadesten taharet:

Abdestsiz olanın abdest alması, cünüp veya hayzlı ve nifaslı olanın gusletmesidir.

2- Necasetten taharet:

Namaz kılanın, vücudunu, elbisesini ve namaz kılacağı yeri, necasetten yani dinimizde pis sayılan şeylerden temizlemesidir.

3- Setr-i avret:

Avret yerini örtmek demektir. Namaz kılarken açması veya her zaman başkasına göstermesi ve başkasının da bakması haram olan yerlerine (Avret mahalli) denir. Erkeğin avret yeri, göbeğinden dizi altına kadardır. Kadınların ise, yüz ve ellerinden başka her yeri avrettir.

4- İstikbal-i kıble:

Namaz kılarken kıbleye dönmektir.

5- Vakit:

Namazı, vaktinde kılmaktır.

6- Niyet:

Namaza dururken kalb ile niyet etmektir. Yalnız ağız ile söylemeye niyet denmez. Namaza niyet etmek demek, ismini, vaktini, kıbleyi, cemaatle kılınıyorsa imama uymayı, kalbden geçirmek demektir. Niyet, başlama tekbiri söylenirken yapılır.

NAMAZIN İÇİNDEKİ FARZLAR NELERDİR?

Namazın içindeki farzlar altıya ayrılır.

1- İftitah tekbiri:

Namaza başlarken "Allahü ekber" demektir. Başka kelime söylemekle, tekbir alınmış olmaz.

2- Kıyam:

Namazda ayakta durmaktır. Ayakta duramayan hasta, oturur. Oturarak kılamayan yatarak ima ile kılar.

3- Kıraat:

Namazda, Kur'an-ı kerimden sure veya âyet okumaktır.

4- Rüku:

Ayakta okuma bittikten sonra, eğilip elleri dize koymaktır.

5- Secde:

Rükudan sonra yere kapanmaktır.

6- Kâde-i âhıre [son oturuş]:

Son rekatta Ettehıyyatüyü okuyacak kadar oturmaktır.

Abdestim yok zannı, fazla olmasına rağmen; yine de, namaz kıldım. Daha sonra, abdestimin olduğunu kesin olarak hatırladım. Abdestli olarak kıldığım bu namaz sahih oldu mu?

Abdestsiz olduğunu sanarak namaz kılıp, sonra abdestinin olduğunu hatırlayanın namazını tekrar kılması gerekir. Kıbleyi tespit etmeden, vaktin girdiğini bilmeden de, namaza durulmaz.

Namazda, dudaklarını hiç oynatmadan, kalbden okumak da caiz olur mu?

Hayır, Hanefi'de caiz olmaz. Namazın farzlarından biri de, kıraattir. Kıraat, kendisi işitecek kadar sesli okumaya denir. Kendi işitmezse, o kıraat olmaz. Böyle kılınan namaz, sahih olmaz. Çok kimse, bunu bilmedikleri için, dillerini oynatmadan, okuduklarını duymadan namaz kılıyorlar. Namazları sahih olmuyor.

Namazda kıraat farzını yerine getirmek için, Fatiha ile bir zamm-ı sure mi okunur?

Hayır. Kıraat Kur'an okumak demektir. Fatiha veya zamm-ı sureden biri okununca, kıraat farzı yerine gelmiş olur. Fatiha ve zamm-ı sure okumak vacibdir. Diğer mezheplerdeyse, Fatiha okumak farz, zamm-ı sure okumak sünnettir.

Hastalıktan veya ağza aldığı ilaçtan dolayı namazda sure ve dua okuyamayan ne yapar?

Böyle sebeplerle okuyamayan, okumadan kılar. (Halebî-yi kebir)

İftitah tekbiri ne zaman söylenir? Eller kulağa kaldırılmadan önce mi, yoksa kulağa kaldırdıktan sonra mı?

Namaza başlarken, eller tekbirden önce kaldırılır. Esah olan budur. Hidaye'de de böyle bildirilmiştir. (F. Hindiyye)

Eller kulaklara kaldırıldıktan sonra tekbir alınır. (Dürr-ül-muhtar)

Eller tekbirden önce kaldırılır sözü, İmam-ı a'zam ve İmam-ı Muhammed'in kavlidir. Bahr ve Nehr'de de, Hidaye'deki gibi bildirilmiştir. Evla olan, bu kavildir. (Redd-ül-muhtar)

Bu ifadelerin açıklaması ise şöyledir:

Eller kulağa kaldırıldıktan sonra tekbir alınır. Yani eller, kulaktan ayrılırken (Allahü ekber) demeye başlanıp, göbek altına bağlanırken bitirilir. (S. Ebediyye)

Rükûda ve secdede ne kadar durmak farzdır?

Rükû için belini eğmek, secde için alnını yere koymak farzdır. Buralarda bir veya üç kere (Sübhânallah) diyecek kadar durmak vacibdir.

Abdest almak ve gusletmek, başlı başına birer farz mıdır?

İkisi de namazın şartıdır, yani namaza bağlı farzlardır. Namazın şartlarından biri, hadesten taharettir. Bu da, cünüp olanın gusletmesi, abdesti olmayanın abdest alması demektir. Namaz kılan ve kılmayan herkesin, bir namaz vaktini cünüp geçirmesi, büyük günah olur. Cünüp olunca, hemen gusletmek iyi olursa da, mesela öğle ezanından sonra cünüp olanın, öğle namazını kılmamışsa, ikindi vaktine, öğleyi kılacak kadar zaman kalıncaya kadar, guslü geciktirmesi caizdir. Daha fazla geciktirmesi haram olacağı için, hemen gusletmesi farz olur.

Nafile namazlarda da kıyam farz mıdır?

Kıyam, farz ve vacib namazlarda ve bunları kaza ederken farzdır. Nafile namazlarda farz değildir. Bunun için, beş vakit namazın sünnetleri de dâhil, nafile namazları, ayakta kılmaya gücü yeterken, oturarak kılmak, her zaman ve her yerde caizdir. (Nimet-i İslam)

Nafileleri özürsüz oturarak kılmak caizdir. Yalnız sabah namazının sünneti ayakta kılınır. Nafileleri oturarak kılana, sevabın yarısı verilir. (Merak-ıl-felah)

Kazası olan kimse, sünnetleri kılarken kazaya da niyet edince, farz namazlarda kıyam farz olduğu için oturarak kılamaz.