Trafik yönetiminde dünyada bir ilk

Bursa'da trafik sorununa köklü çözümler üretmek amacıyla raylı sistem, yeni yol, yol genişletme, köprü ve kavşak yatırımlarını aralıksız sürdüren Bursa Büyükşehir Belediyesi, trafik yönetiminde çığır açacak yeni bir projeyi devreye aldı. Büyükşehir Belediyesi'nin TÜRKSAT işbirliğiyle hayata geçirdiği Trafik Yönetim Merkezi'nde yapay zeka başta olmak üzere teknolojik ve bilimsel yöntemler ışında Bursa trafiği geleceğe güvenli ve sağlıklı bir şekilde taşınacak. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, beraberindeki TÜRKSAT Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Savaş ile birlikte Bursa trafiğinin tek merkezden yönetildiği Trafik Yönetim Merkezi'nde incelemelerde bulundu. Bursa'da her geçen gün trafikteki araç sayısının arttığını, bunun da çeşitli olumsuzluk ve aksaklıklara yol açtığını hatırlatan Başkan Aktaş, bunun önüne geçmek için çalışmalar yaptıklarını, teknolojik ve bilimsel yöntemler ışığında Bursa trafiğini geleceğe güvenle taşımak adına 'Bursa Kentsel Trafik Yönetim Merkezi Projesi'ni başlattıklarını söyledi.

Teknolojik takip

Trafik Yönetim Merkezi'nin çalışma sistemi hakkında bilgi veren Başkan Aktaş, şehrin en yoğun 20 güzergâhındaki 90 kavşakta trafik mühendisliği çalışmaları yapıldığını kaydetti. Proje kapsamında kameralar yardımıyla kavşaklarda araç sayımları yapıldı. Tespit edilen araç sayıları ile trafik mühendisliği kapsamında mikro ve makro simülasyon yazılımları ile bu kavşaklar ve kavşakların oluşturduğu koridorlar bölgesel olarak analiz edildi. Bu çalışma kapsamında sinyal süre optimizasyon yazılımlarının kullanılması ile mevcut kavşakların kapasiteleri ve kapasite kullanım oranları hesaplandı. Her kavşak için en az 2’şer tane alternatif geometrik düzenleme önerisi oluşturuldu. Bu önerilerin kapasite ve tahmini kapasite kullanım oranları simüle edildi. Yeni sistemle akıllı kameralar sayesinde her yöndeki araçların sayısı tespit ediliyor. Kameraların göremediği noktalardaki trafik yoğunluğunun tespiti için ise araç takip cihazları kullanılıyor. Kavşağa bağlı her yöndeki araç sayılarını ve kuyruk boylarını bilen adaptif kavşak yönetim sistemi, trafik ışıklarını tamamen araç yoğunluğuna bağlı olarak yönetiyor.

Dünyada bir ilk

Kavşak genelinde araçların ortalama bekleme süresini en aza indiren sistem, hareketli araç verisi ile yoğunlukları ve kavşaklar arasındaki hız verilerini inceleyerek kendi içerisinde çalıştırdığı algoritmalar ile kavşaklar arası koordinasyonu sağlayarak kavşakları en verimli şekilde çalıştırıyor. Tüm dünyada uzunca bir süredir yapılabilirliği tartışılan bu teknolojik sistem, ilk defa Bursa’da hayata geçirilmiş oldu. Ayrıca hareketli araç verisi ile şehir içerisindeki hareketliliği tespit etmek için şehirde başlangıç - varış matrisleri oluşturuluyor. Bu sayede trafikte gezen araçların yüzde kaçının nereden gelip hangi güzergâh üzerinden nereye gittiği tespit ediliyor. Böylelikle şehir makro ve mikro ölçekte daha detaylı incelenerek, nerede ara bağlantı yolları yapılmalı, nerede nasıl bir yapılaşma olmalı, trafik hangi güzergâhlardan nasıl yönetilmeli, bunların hepsi tespit edilebilecek. Şu anda en teknolojik verilerden biri olan bu sistem ile Türkiye’de trafiğine ve şehrin gelişimine de yön veren ilk şehir Bursa olacak.

Tek merkezden yönetim

Proje kapsamında Bursa'nın en kritik 35 kavşağına adaptif sistemler kuruldu, 250 kavşak ise uzaktan kontrol edilebilecek şekilde Trafik Yönetim Merkezi’ne bağlandı. Adaptif sistemlerin kurulduğu 35 kavşakta trafik yönetimi amacıyla 133 adet araç sayım ve 21 adet balıkgözü kamera bulunuyor, bu kameraların 25 tanesi deşarj tespit sistemi olarak çalışıyor. Bu kameralar ile araçların hareket tipine göre işgaliye değeri hesaplanarak kavşakların dinamik olarak yönetilmesi sağlanıyor. Yoğun olan yönün süresi uzatılırken, yoğunluğu az olan yönlerin süreleri kısaltılmaktadır. Merkeze bağlanan bu 250 kavşak ile kavşaklardaki hata durumları ile kavşakların anlık durumları izlenebilecek ve gerekli olması durumunda Trafik Yönetim Merkezi’nden tüm kavşaklara müdahalede bulunulabilecek. Proje kapsamında geliştirilen deşarj tespit sistemleri ile kavşak ayrılış kolunun kavşağı boşaltamaması hâlinde sistem bunu tespit ederek ilgili kavşak ayrılış koluna kırmızı ışık yakarak kavşak içinin kilitlemesinin önüne geçilecek. Bunlara ek olarak proje kapsamında kritik noktalara kavşak bölgesinin izlenmesi için 11 adet hareketli kamera ve istatistiksel veri toplanması için 23 adet araç sayım kamerası montajları yapıldı. Araç sayım kameraları ile şehrin kritik noktalarında sürekli olarak araç sayımları alınacak ve bu istatistiklere göre trafik düzenlemeleri yapılacak. Sistemlerin kurulduğu kavşaklardan günlük ortalama olarak 1 milyon 750 bin aracın geçtiği belirlendi.

36 milyon liralık yakıt tasarrufu

Trafik akış hızının anlık olarak düşmesine neden olan araç arızası veya trafik kazası gibi durumların artık anlık olarak merkezden görülebileceğini ifade eden Başkan Aktaş, "Böylece kaza, araç bozulması gibi trafiği olumsuz etkileyen durumlar ve bu olayların gerçekleştiği noktalar anlık olarak tespit edilebilecek. Bu sayede operatörlerin ve kullanılan algoritmaların müdahaleleri ile bu noktalarda yaşanan olumsuzlukların etkileri ve bu olumsuzluklara verilen tepki süreleri en aza indirilmiş olacak. TÜRKSAT iş birliği ile gerçekleştirdiğimiz bu proje sonucunda seyahat ve bekleme sürelerinin iyileştirilmesi ile yıllık yaklaşık olarak 36 milyon TL’lik yakıt tasarrufu sağlanacak ve 390 bin tonluk da karbondioksit salınımı azaltılacak. Projemiz, tüm Bursa’ya hayırlı olsun" diye konuştu.

Minibüs dönüşümü hızlanıyor

Fiziki yatırımlar ve Trafik Yönetim Merkezi gibi teknolojik yatırımların yanında trafik yükünü azaltacak çalışmalara devam ettiklerini de hatırlatan Başkan Aktaş, "Doğu minibüslerinin özel halk otobüsüne dönüşümüyle alakalı Gürsu ve Kestel'le anlaştık. Çirişhane'nin de büyük bir kısmıyla anlaştık. Yaklaşık yüzde 15-16'lık bir araçla doğuda dönüşümü başlatıyoruz. Yani şehrin batı bölgesindeki yeşil otobüsler ve halk otobüslerindeki standardı şehrin doğusunda da sağlamış olacağız. Hem bu yatırımlar hem de Trafik Yönetim Merkezi gibi teknolojik bir yatırımla trafikte saat gibi işleyen bir sistemi ortaya çıkarmak istiyoruz. Akıllı şehircilik uygulamalarını hayata geçirmek noktasında Bursa olarak öncü olmanın ayrıcalığını yaşıyoruz" diye konuştu.